سیلیکات سدیم چیست؟
سیلیکات سدیم - طبق تعریف «راهنمای فناوری شیمیایی» نوشتهٔ فون وگنر (ترجمهٔ ۱۸۹۲) - نوعی سیلکات قلیایی حلشدنی است که اولین بار توسط «ون هلمونت» در سال ۱۶۴۰ کشف شد.
سیلیکات سدیم، همچنین به نام«آب شیشه» که به صورت جامد در دسترس است. انواع محلول مایع آن در صابونسازی، پاککنندههای صنعتی، چسب، سیمانسازی، رنگ، قالب ریختهگری، پایدارسازی پراکسید و کنترل خوردگی در لولههای آب و پیشمادهٔ سیلیس مخلوط زئولیت کاربرد دارد.
سیلیکات سدیم به دو روش خشک و تر قابل تولید است که روش خشک به عنوان فرایند منتخب مبنای محاسبات طرح قرار گرفتهاست: فرایند تولید سیلیکات سدیم به روش خشک: سدیم سیلیکاتها در کورههای نظیر کورههای تهیه شیشه از ذوب کردن مخلوط شن و کربنات سدیم در حدود ۱۴۵۰ درجه بدست میآید چون درجه حرارت تشکیل سدیم سیلیکاتهای نامحلول پایین تر از این درجه حرارت میباشد برای جلوگیری از ایجاد این سیلیکاتها باید در نسبت شن و ماده قلیایی در موقع ذوب کنترل و دقت کافی انجام شود ماده مذاب بدست آمده رنگی تقریباً آبی تا سبز روشن دارد. این رنگ به خاطر ناخالصیهای موجود که کمتر از یک درصد میباشد و معمولاً از ترکیبات آهنی هستند ایجاد میشود. مواد ذوب شده در یک سیستم خنک میشوند و بعد در دستگاه بعدی به اندازه کافی خرد میگردند و در آب حل میگردند سپس با عمل فیلتراسیون محلول صاف شده سدیم سیلیکاتها بدست میآید. در صورتی که هدف تهیه سدیم سیلیکاتهای قلیایی باشد در موقع ذوب مقداری سود خشک نیز به کوره اضافه میشود و یا کافی از ابتدا سیلیس را با سود ذوب میکنند و برای حل سدیم سیلیکاتها در صورتی که مقدار m>۲می بایست از بخار پر فشار استفاده نمود. البته میتوان در صورتی که بخواهیم سدیم سیلیکاتهای خشک تهیه نماییم مواد ذوب خروجی از کوره بدون خنک شدن وارد یک سیستم میگردند که با مقدار مشخص آب مستقیماً سدیم سیلیکاتهای هیدراته بدست میآید.
کاربردهای سیلیکات سدیم:
- مواد شوینده
- سرامیک
- کاغذ
- صنایع نسوز
- ریختهگری
- بتن
آب بندی در تعمیر خودروها
یکی از کاربردهای سدیم سیلیکات مایع (چسب کارتن) در تعمیر خودرو است. این ماده می تواند جهت پرکردن شکافها و درزهای سرسیلندر ماشین استفاده شود بدین ترتیب که این ماده را از طریق رادیاتور به سیستم اضافه می نماید و پس از گردش آب به سرسیلندر میرسد و در دمای ۱۰۰ تا۱۵۰ درجه آب خود را ازدست می دهد و بعنوان چسب واشر عمل می نماید و از روغن سوزی ماشین جلوگیری بعمل می آورد.
*از این ماده میتوان برای حفاظت تخم مرغ به مدت ۵ماه استفاده نمود. البته باید هنگام جوشاندن تخم مرغ که با این روش محافظت شده یک حفره ای را با استفاده از سنجاق جهت خروج گازها روی پوسته ایجاد نمود.
*همچنین افزودن مقدار کمی از این ماده به سیمان مانع از ترک خوردگی بتن می گردد.